Terwijl ik mij eergisteren zorgen maakte om wat ik al dan niet moest meenemen om een week in België te overleven (naar het schijnt is het daar koud), kwamen er in Syrië 200 kinderen om toen een schooltje gebombardeerd werd. Vanwaar deze plotse ommekeer in toon vraagt u zich af? Kent u dat gevoel, liefste lezer, dat gevoel dat u heeft wanneer u net buiten komt uit een panelgesprek over Syrië, dat besef van onrechtvaardigheid dat met de snelheid van het licht door je aderen lijkt te racen, dat ik-moet-iets-doen-gevoel? Neen? Geen nood, ik ben hier om jullie te verlichten. Ik heb mij zelfs in het zweet gefietst om deze zinnen vooral niet te laten ontsnappen. Want dames en heren, dat is het en gevaarlijkste kenmerk van het ik-moet-iets-doen-gevoel. Het is zo weer weg. Zodra je weer buiten staat en de emoties die het beeldmateriaal over 14-jarige jongetjes die hun dode broertje niet willen afstaan, moeders die huilen en mannen die puin hakken op zoek naar overlevenden weer wat is weggeëbd, krijgen de dagelijkse beslommeringen weer vaste vorm en lijkt de onmiddellijke actie waar je zopas nog vurig naar verlangde alweer een onbereikbaar ideaal en bovendien niet aan de orde in je eigen met perfect beheersbare zorgen gevulde leven.
U weet nog steeds niet waar ik het over heb? Laat mij het over een andere boeg gooien. Wie van jullie zal er doorlezen tot op het einde van deze post, eens je ontdekt hebt dat ik mijn vrolijke zelfspot heb ingeruild voor deze klaagzang? Precies. En bovendien, wat kunnen wij doen? Wij arme studenten, die panikeren over de hoeveelheid readings en berekenen hoeveel geld ze nog overhouden om op café te spenderen en peinzen over hun thesisonderwerp. Geen paniek lieve lezer. Ik heb het over mezelf. (Maar voel u gerust aangesproken indien u dat wenst) Heeft het zin dat ik mij hier in Londen bezig hou met het schrijven van bookreports en het ploeteren door Arabische romans en het bestuderen van Derrida en zijn ideeën over ‘othering’ met een grote o? (Van het tegendeel van dat laatste was ik reeds voor het Syrië gesprek overtuigd overigens) Zou ik mij in plaats daarvan niet beter aan een Belgische boom voor het parlement vastketenen tot de regering actie onderneemt om de bombardementen in Syrië te stoppen?
Een deel van het probleem is uiteraard een gebrek aan informatie. Want zeg nu zelf, wie weet er nog precies wat er op dit moment in Syrië gebeurt? Sporadische items op het nieuws vertellen ons over bombardementen en onderhandelingen, maar wist iemand van jullie (inclusief ik) dat op dit moment duizenden mensen in een staat van belegering leven in Oost Ghouta (Damascus)? Concreet houdt zo’n belegering in dat de inwoners van de stad geen toegang hebben tot noodzakelijke middelen om te overleven: water, elektriciteit, medische benodigdheden,… worden door de regering volledig afgesloten en de bevolking is op zichzelf en creatieve middelen aangewezen om te overleven. Tot vorig jaar verkeerde Aleppo in een gelijkaardige situatie. Het leger van Bashar al-Assad slaagde er toen na 4 jaar belegering in om de stad van de rebellen te bevrijden in een militair offensief met hulp van Rusland. Vervolgens werden de plaatselijke bewoners door de internationale gemeenschap ‘geëvacueerd’. Maar die ‘evacuatie’ is in feite, zo spraken de leden van het panelgesprek, niets meer dan een gedwongen uitzetting uit je thuis in plaats van het streven naar het stopzetten van de oorzaak van alle ellende, namelijk de bombardementen. Bovendien volgt de berichtgeving in de media pas na de feiten, aldus de panelleden. De dokters in Aleppo verkeerden gedurende vier jaar in constante angst voor de bombardementen die van tijd tot tijd werden uitgevoerd op de ziekenhuizen en moesten het zien te redden met de middelen die ze hadden en hopen dat de noodzakelijke energievoorraden om de generatoren te doen functioneren niet uitgeput zouden raken. De media kwam echter pas op de proppen toen er plots nog maar één van de zes ziekenhuizen functioneel was wegens veelvuldige, specifiek op de ziekenhuizen gerichte bombardementen. Een Syrische vrouw uit het publiek voegde hieraan toe dat ze geen kik wilde horen van de internationale gemeenschap indien het in Ghouta tot eenzelfde situatie zou komen. Neen, zij wil ons horen vóór het te laat is deze keer. Om terug te keren naar mijn oorspronkelijke vraag: wat kunnen wij doen? Zoals diezelfde vrouw zeer wijselijk en poëtisch sprak:
“Use your democracies. Scream and let your voice be heard.”
En als er iets is dat ik hier dan toch al opgestoken heb in mijn literatuurlessen en tijdens het schrijven van mijn thesis vorig jaar (die nota bene over revolutionaire poëzie ging) is het wel dat een stem wel degelijk een verschil kan maken. Tenminste als het er meer dan één is…
Prachtige schrijfstijl waarin een sterk reflecterende inhoud weerspiegeld zit. Benieuwd hoe dit verder gaat, Marthe. Tot snel!
Goed dat jij je stem laat horen Marthe! Ik begrijp je gevoel en zeker de machteloosheid die hier uit voortkomt… Ik denk dat het ganse conflict in Syrië het falen van de internationale gemeenschap aantoont, maar ook onze media spelen hierin een grote rol. Nieuws moet altijd snel zijn en vier jaar over dezelfde miserie berichten gaat de mensen al snel gaat vervelen… Conflicten, rampen, gebeurtenissen die blijven aanslepen verliezen hierdoor al snel de aandacht van de media. Vandaar een pluim voor jou omdat je tegen de tendensen van de media ingaat ! 🙂